Grudzień

Z kart historii

Na mocy dekretu Rady Państwa z dnia 12 grudnia 1981 r. - niezgodnie z Konstytucją Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej - na terenie naszego kraju wprowadzono stan wojenny, aby zlikwidować struktury opozycji demokratycznej w PRL-u i obronić reżim komunistyczny. Dekret wydano na wniosek samozwańczej Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego na czele z gen. Wojciechem Jaruzelskim. W dniu wprowadzenia stanu wojennego, w działaniach na terytorium Polski wzięło udział niemal 70 tysięcy żołnierzy, 30 tysięcy funkcjonariuszy milicji i SB. Bezpośrednio na ulice wyjechało 1750 czołgów, 1400 pojazdów opancerzonych, 500 wozów bojowych piechoty oraz 9000 samochodów. Ponadto zaangażowano kilka eskadr śmigłowców i samolotów transportowych. Około godz. 22:30 rozpoczęła się akcja „Azalia”, której celem było opanowanie i wyłączenie obiektów teletransmisyjnych oraz central telefonicznych. Zamilkły telefony, wprowadzono cenzurę korespondencji, ograniczono swobodę przemieszczania się. Wiele zakładów pracy zostało zmilitaryzowanych, w tym: radio, telewizja, poczta, kolej, komunikacja miejska i kopalnie. Zawieszono działalność kin, teatrów, a także szkół i wyższych uczelni. Zakazano strajków, zgromadzeń, działalności związkowej i społecznej. W tym czasie przeprowadzono również operację "Jodła", której celem było aresztowanie około 10.000 wyselekcjonowanych osób, głównie działaczy opozycyjnych. Sądy zaczęły orzekać w trybie doraźnym. W odpowiedzi robotnicy, stoczniowcy i górnicy podjęli strajki, które były brutalnie tłumione przez siły bezpieczeństwa. 16 grudnia 1981 r. doszło do najtragiczniejszych wydarzeń - w katowickiej kopalni "Wujek" ZOMO zastrzeliło dziewięciu górników, a 23 zostało rannych.
Dokładna liczba ofiar, które w wyniku wprowadzenia stanu wojennego poniosły śmierć, nie jest znana. Nieustalona pozostaje również liczba osób, które straciły w tym okresie zdrowie na skutek prześladowań, bicia w trakcie śledztwa, czy też podczas demonstracji ulicznych.
Wspominając te wydarzenia, oddajemy hołd wszystkim, którzy w tamtych trudnych czasach wykazali się odwagą i determinacją w dążeniu do demokratycznych przemian.